चंद्रपूर, दि. 2 : भारत निवडणूक आयोगाने लोकसभा सार्वत्रिक निवडणूक – 2024 मध्ये पहिल्यांदाच, 85 वर्षांवरील नागरिक तसेच 40 टक्क्यांपेक्षा जास्त दिव्यांगाचे प्रमाणपत्र असलेल्या नागरिकांना गृह मतदानाची पर्यायी सोय उपलब्ध करून दिली आहे.  त्यानुसार 13 – चंद्रपूर लोकसभा मतदार संघातील एकूण 1239 नागरिकांनी गृहमतदानाची इच्छा दर्शविली असून यात 85 वर्षांवरील मतदारांची संख्या 1076 आणि दिव्यांग मतदारांची संख्या 163 आहे. ब्रम्हपूरी विधानसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 224 आणि 63 दिव्यांग मतदार तर चिमूर मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 437 आणि 101 दिव्यांग मतदार गृहमतदान करणार आहेत. या मतदारांनी गृहमतदाना करीता आवश्यक असलेला फॉर्म 12 – डी प्रशासनाकडे सुपुर्द केला आहे.

आगामी सार्वत्रिक लोकसभा निवडणुकीत मतदानाची टक्केवारी वाढावी, पात्र असलेला एकही मतदार मतदानापासून वंचित राहू नये, यासाठी जिल्हा प्रशासन विविध उपक्रमाच्या माध्यमातून जनजागृती करीत आहे. भारत निवडणूक आयोगाने सुद्धा पहिल्यांदाच 85 वर्षांवरील नागरीक आणि 40 टक्क्यांपेक्षा जास्त असलेल्या दिव्यांग बांधवांना गृहमतदानाची सोय उपलब्ध करून दिली आहे. त्यासाठी जिल्हा प्रशासनातर्फे इच्छुक मतदारांना नमुना 12 – डी देण्यात आला.  चंद्रपूर लोकसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील मतदारांची संख्या 1076 तर 40 टक्क्यांपेक्षा जास्त दिव्यांग प्रमाणपत्र असलेल्या मतदारांची संख्या 163 आहे.

विधानसभा मतदारसंघनिहाय गृह मतदान करणारे मतदार : राजूरा विधानसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 325 आणि दिव्यांग 21 मतदार, चंद्रपूर विधानसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 175 आणि दिव्यांग 16, बल्लारपूर विधानसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 197 आणि दिव्यांग 56,  वरोरा विधानसभा मतदारसंघात 85 वर्षांवरील 213 आणि दिव्यांग 39 मतदार गृहमतदानाद्वारे मतदान करणार आहेत. तर गडचिरोली लोकसभा मतदारसंघात येत असलेल्या ब्रम्हपूरी विधानसभा मतदारसंघातील 85 वर्षांवरील 224 आणि 63 दिव्यांग मतदार तर चिमूर मतदारसंघातील 85 वर्षांवरील 437 आणि 101 दिव्यांग मतदार गृहमतदानाद्वारे मतदान करणार आहेत.

मतदानाची गोपनीयता पाळण्याच्या सुचना : गृहमतदानासंदर्भात अधिकारी व कर्मचा-यांचे प्रशिक्षण नुकतेच नियोजन भवन येथे घेण्यात आले. यात फॉर्म 13 – ए (डिक्लरेशन), फॉर्म 13 – बी (कव्हर ए लिफाफा), फॉर्म 13 – सी (कव्हर बी लिफाफा) आणि फॉर्म 13 – डी (मतदान कसे करायचे याबाबत सुचना) आदी प्रक्रियेबाबत अधिकारी व कर्मचा-यांना माहिती देण्यात आली. अतिशय अचूक पध्दतीने गृह मतदानाची प्रक्रिया पार पाडायची असून त्याची गोपनीयता सुद्धा पाळणे आवश्यक असल्याचे प्रशिक्षणामध्ये सांगण्यात आले. प्रशिक्षणाला अपर जिल्हाधिकारी श्रीकांत देशपांडे, उपविभागीय अधिकारी विशालकुमार मेश्राम, अजय चरडे, रविंद्र माने आदी उपस्थित होते.

अशी राहील प्रक्रिया : गृहमतदानासाठी घरी जाणा-या अधिकारी व कर्मचा-यांनी डिक्लेरेशन म्हणजे फॉर्म 13 – ए अचूक भरून घ्यावयाचे आहे. मतदान केलेल्या पत्रिकेची उभी घडी करून सदर पत्रिका छोटा लिफाफा म्हणजे फॉर्म 13 – बी मध्ये टाकावा. डिक्लरेशन आणि छोटा लिफाफा दोन्ही कव्हर बी लिफाफा म्हणजेच फॉर्म 13 – सी मध्ये टाकावा. या संपूर्ण प्रक्रियेदरम्यान गृह मतदानाची व्हीडीयोग्राफी करण्यात येणार असून दोन अधिकारी / कर्मचारी, मायक्रो निरीक्षक आणि व्हीडीओग्राफर सोबत राहणार आहे.

०००००

       पुणे विभागातील 10 लोकसभा मतदार संघात लोकसभा सार्वत्रिक निवडणूक संपन्न होत आहे. याकरिता भारत निवडणूक आयोगाने जो कार्यक्रम जाहीर केला आहे त्यानुसार विभागातील बारामती, सोलापूर, माढा, सांगली, सातारा, कोल्हापूर व हातकणंगले लोकसभा मतदार संघात मतदान तिसऱ्या टप्प्यात म्हणजे 7 मे 2024 रोजी होणार आहे. ज्यासाठीची अधिसूचना 12 एप्रिल रोजी तर मावळ, पुणे व शिरुर लोकसभा मतदार संघात मतदान चौथ्या टप्प्यात 13 मे रोजी होणार असून याची  अधिसूचना 18 एप्रिल रोजी प्रसिद्ध होणार आहे. तर 4 जून 2024 रोजी मतमोजणी होणार आहे.

विभागात सुमारे 2 कोटी 4 लाख 66 हजार मतदार नोंदणी पूर्ण झाली आहे. त्यापैकी 1 कोटी 5 लाख 61 हजार पुरुष व 99 लाख 4 हजार 366 स्त्री मतदार आहेत. विभागातील पुणे, सातारा, सोलापूर, कोल्हापूर व सांगली जिल्ह्यांमध्ये 21 हजाराहून अधिक मतदान केंद्र असून त्यापैकी पुणे 8 हजार 382, सातारा 3 हजार 25, सोलापूर 3 हजार 617, कोल्हापूर 4 हजार 16 व सांगली 2 हजार 448 मतदान केंद्र आहेत. विभागात सुमारे 1 लाख 25 हजार मनुष्यबळ निवडणूक कामासाठी नियुक्त करण्यात आले आहेत.

पात्र मतदार

पुणे जिल्ह्यात 81 लाख 27 हजार 19  मतदार असून त्यामध्ये 42 लाख 44 हजार 314 पुरुष व 38 लाख 82 हजार 10 स्त्री मतदार आहेत. तर 81 हजार 337 दिव्यांग मतदार, 80 वर्षावरील 2 लाख 48 हजार 790 व 695 तृतीयपंथी मतदारांचा समावेश आहे. सातारा जिल्ह्यात एकूण 25 लाख 64 हजार 427 मतदार असून त्यापैकी 13 लाख 5 हजार 277 पुरुष व 12 लाख 59 हजार 56 स्त्री मतदारांचा समावेश आहे. सोलापूर जिल्ह्यात एकूण 36 लाख 27 हजार 75 मतदार असून त्यापैकी 18 लाख 76 हजार 498 पुरुष व 17 लाख 50 हजार 297 महिला मतदार आहेत. तर 27 हजार 194 दिव्यांग मतदारांचा समावेश आहे.

कोल्हापूर लोकसभा मतदार संघात एकूण 37 लाख 23 हजार 134 मतदार आहेत. त्यापैकी 18 लाख 97 हजार 356  पुरूष तर 18 लाख 25 हजार 598 स्त्री व 180 इतर मतदार आहेत. 18 ते 19 वयोगटातील एकूण मतदारांची संख्या 39633 असून सैनिकी मतदारांची संख्या 8923 आहे. तसेच दिव्यांग मतदारांची संख्या  25911 आहे. 85 व त्यापेक्षा जास्त वयोगटातील मतदार संख्या 40053 आहे. सांगली मतदार संघात 24 लाख 25 हजार 317 मतदार असून त्यापैकी 12 लाख 37 हजार 796 पुरुष व 11 लाख 87 हजार 405 स्त्री मतदार, 116 तृतीयपंथी, 85 वर्षावरील 39 हजार 232, दिव्यांग 20 हजार 616 मतदार आहेत.

मतदान जनजागृती

       भारत निवडणूक आयोगाने लोकशाहीच्या अधिकाधिक बळकटीसाठी मतदारांमध्ये जागृती करुन त्यांचा मतदान प्रक्रियेमध्ये सहभाग वाढविण्याच्या हेतूने ‘स्वीप’ (SVEEP- Systematic Voters` Education & Electoral Participation) हा महत्वकांक्षी कार्यक्रम हाती घेतला आहे. त्यांतर्गत विविध माध्यमातून मतदारांशी संपर्क साधून लोकशाहीचे महत्त्व विशद करणे आणि कुठलाही मतदार मतदानापासून वंचित राहू नये यासाठी सातत्याने प्रयत्न केले जात आहेत. मतदान जागृतीसाठी स्वीपमार्फत विविध उपक्रम राबविण्यात येत असून वाड्या-वस्त्यांवर, आठवडी बाजार, गर्दीची ठिकाणे, महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांच्या सहभागातून रॅली, विविध स्पर्धांमधून मतदानाची टक्केवारी वाढावी यासाठी प्रयत्न करण्यात येत आहेत.

मतदारांना सुविधा

दिव्यांग व्यक्तींचा मतदान प्रक्रियेत सहभाग वाढवण्यासाठी आणि त्यांना सुलभरीत्या मतदान करता यावे यासाठी ‘पीडब्ल्यूडी ॲप’ च्या माध्यमातून दिव्यांग मतदारांना मतदान करण्यासाठी आवश्यक सुविधा उपलब्ध करून दिल्या जातात. मतदान केंद्रांवर दिव्यांगांसाठी व ज्येष्ठ नागरिकांसाठी मतदान केंद्रात प्रवेश करताना दिशादर्शक फलक, त्याठिकाणी सुस्थितीतील रॅम्प, व्हील चेअर,  विश्रांती कक्ष, पिण्याच्या पाण्याची सुविधा, स्वच्छतागृह, प्रथमोचार पेटी, मतदान केंद्र तळमजल्यावर तसेच मतदान केंद्रांवर त्यांच्यासाठी स्वतंत्र वाहनतळ, मतदान केंद्रामध्ये जाताना रांगेत न थांबवता स्वतंत्र व्यवस्था असणार आहे.

मतदानासाठी आवश्यक ओळखपत्र

मतदान करतांना मतदार छायाचित्र ओळखपत्र सोबत असणे गरजेचे आहे. असे ओळखपत्र नसल्यास ओळख पटविण्यासाठी आधारकार्ड, मनरेगा जॉबकार्ड, बँकांचे/टपाल कार्यालयाचे छायाचित्र असलेले पासबुक, कामगार मंत्रालयाच्या योजनेअंतर्गत जारी केलेले आरोग्य विमा स्मार्टकार्ड, वाहन चालक परवाना (ड्रायव्हिंग लायसेन्स), पॅनकार्ड, भारतीय पारपत्र (पासपोर्ट), छायाचित्र असलेले निवृत्तीवेतन दस्तावेज, राज्य/केंद्र शासन, सार्वजनिक उपक्रम, सार्वजनिक मर्यादित कंपन्यांनी कर्मचाऱ्यांना जारी केलेले छायाचित्रासह सेवा ओळखपत्र, खासदार, आमदार यांना जारी करण्यात आलेले अधिकृत ओळखपत्र यापैकी कोणत्याही एक पुरावा मतदान केंद्रावर घेऊन जाणे आवश्यक राहील.

मतदारांना आवाहन

लोकशाहीच्या बळकटीकरणासाठी सर्व पात्र मतदारांनी आपला मतदानाचा पवित्र हक्क जरुर बजवावा. नि:पक्ष आणि निर्भयतेने मतदान करण्यासाठी निवडणूक यंत्रणा आपल्या सदैव मदतीला असते.  सर्व पात्र मतदारांनी मतदान करुन मतदानाची टक्केवारी वाढवावी, मतदानाचे राष्ट्रीय कर्तव्य करुन आपली लोकशाही अधिक बळकट करण्यास पुढे यावे. आपणही आपले कर्तव्य निभावू….चला मतदान करुया….

0000

डॉ. राजू पाटोदकर

उपसंचालक (माहिती), पुणे विभाग, पुणे

अमरावती, दि. 1 (जिमाका): जिल्ह्यातील मतदानाची टक्केवारी वाढविण्यासाठी जिल्हाधिकारी  यांच्या मार्गदर्शनाखाली विविध उपाययोजना राबविण्यात येत आहेत. याचाच एक भाग म्हणून स्वीप उपक्रमांतर्गत ‘मतदानावर बोलू काही’ हा फेसबुकच्या माध्यमातून लाईव्ह शो आयोजित करण्यात आला होता. यामध्ये जिल्हाधिकारी सौरभ कटियार, पोलीस आयुक्त नवीनचंद्र रेड्डी, जिल्हा परिषद मुख्य कार्यकारी अधिकारी संतोष जोशी, मनपा आयुक्त देविदास पवार, स्वीपचे सहायक नोडल अधिकारी डॉ. कैलास घोडके हे सहभागी होऊन त्यांनी मतदारांना मतदान करण्यासाठी आवाहन केले. या कार्यक्रमाला नागरिकांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळाला.

फेसबुक लाईव्ह शोच्या माध्यमातून सर्व मतदारांपर्यंत पोहोचता येते. फेसबुक आणि झूम लिंक या माध्यमातून या कार्यक्रमामध्ये सहभागी होण्यासाठी नागरिकांना आवाहन करण्यात आले होते. याला गावागावातून अतिशय उत्तम प्रतिसाद मिळाला. गावातील महिला, युवक-युवती, नागरिक यांनी शाळा, मंदिर, सावलीचे ठिकाणी ज्या ठिकाणी नेटवर्क असेल अशी जागा येथे बसून जिल्हाधिकारी यांच्या लाईव्ह शो मोठ्या उत्सुकतेने बघितला. या शोमध्ये पद्मश्री शंकरबाबा पापळकर,कोन बनेगा करोडपती विजेती बबिता ताडे त्याचबरोबर काही ज्येष्ठ नागरिकांनीही जिल्हाधिकारी यांच्याशी संवाद साधला आणि जिल्ह्यातील नागरिकांना मतदान करण्याबाबत आवाहन केले.

पोलीस आयुक्त नवीनचंद्र रेड्डी यांनी नागरिकांनी आपल्या मनात कोणतीही भीती न बाळगता किंवा कोणाच्याही दबावात न येता निर्भीडपणे मतदान करावे, असे आवाहन यावेळी केले. फेसबुक लाईव्ह शोच्या माध्यमातून डॉ. घोडके यांनी नागरिकांना मतदानांशी संबंधित प्रश्न विचारून मतदान प्रक्रियाबाबत माहिती दिली. जिल्हाधिकारी सौरभ कटियार यांनी सर्व नागरिकांचे आभार व्यक्त करून असाच उत्साह मतदानाच्या दिवशी दाखवावा, असे आवाहन सर्व नागरिकांना केले. शोच्या यशस्वी आयोजनासाठी संजय राठी, नितीन माहुरे, गजानन कोरडे, हेमंत कुमार यावले, श्रीकांत सदाफळे, विजय काळे यांनी परिश्रम घेतले.

00000