• भारत आशय निर्मितीत अभूतपूर्व वाढ अनुभवत आहे –  इंस्टाग्राम प्रमुख अॅडम मोसेरी
• वेव्हज्‌ २०२५ मध्ये अनौपचारिक संभाषणात कल आणि व्हायरल होणे यावर विचारमंथन

मुंबई, दि. ०२ : इंस्टाग्रामसारख्या प्लॅटफॉर्म वर सामग्रीचे लोकशाहीकरण अधोरेखित करताना “आज, स्मार्टफोन असलेला कोणीही सर्जक आणि निर्माता असू शकतो”, असे मत प्रसिद्ध अभिनेत्री श्रद्धा कपूर यांनी व्यक्त केले. समाजमाध्यमांवर विश्वासार्ह उपस्थितीसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या श्रद्धा यांनी भारताच्या कथाकथनाच्या खोलवर रुजलेल्या वारशावर भर दिला. “आपण कथा ऐकत मोठे झालो – आपण आज जे आहोत याचा एक भाग आहेत कथा,” असे त्यांनी उद्धृत केले.

भारतीय सर्जकांसाठी सध्याचा काळ सुवर्णकाळ आहे असे नमूद करताना डिजिटल तंत्रज्ञान, परवडणारा डेटा आणि उत्साही युवा लोकसंख्येच्या एकत्रीकरणाकडे त्यांनी लक्ष वेधले आणि “भारतासाठी जगाचे आशय निर्मिती केंद्र बनण्याचा हा एक उत्तम  काळ आहे,” असे मत व्यक्त केले. समाज माध्यमावरील यशोगाथा सांगताना, श्रद्धा यांनी आशय मांडणीतील विश्वासार्हतेच्या शक्तीवर आणखी भर दिला. “जेव्हा आशयनिर्मिती अंतःकरणातून होते तेव्हा ती साहजिकच लोकांना भावते. मी नेहमीच धोरणात्मक होण्याऐवजी विश्वासार्ह आशय पोस्ट करण्याचा प्रयत्न करते,” याकडे त्यांनी लक्ष वेधले.

श्रद्धा यांनी भारताच्या मीम संस्कृतीच्या वाढत्या प्रभावावर आणि इंस्टाग्रामसारखे प्लॅटफॉर्म, त्यांच्या ट्रेंडिंग ऑडिओ आणि हॅशटॅगसह, जनरेशन झेड प्रेक्षकांना आकर्षित करण्यात कशी महत्त्वाची भूमिका बजावतात यावरही प्रकाश टाकला. प्रत्येक पिढी आपला अनोखा आवाज शोधते असे  सांगून   ट्रेंड किती लवकर तयार होतो आणि विकसित होतो हे पाहणे लक्षणीय आहे असे त्या म्हणाल्या.

इन्स्टाग्रामचे प्रमुख ॲडम मोसेरी यांनी भारतातील डिजिटल आशय निर्मितीत अत्यंत वेगाने होत असलेल्या परिवर्तनाबद्दल आपले विचार सामायिक करताना मेटाचा जागतिक दृष्टीकोन विशद केला. डिजिटल पायाभूत सुविधांमध्ये क्रांती झाल्याचे त्यांनी निदर्शनास आणून दिले, डेटाची कमी होत असलेली किंमत आणि हाय-स्पीड इंटरनेटची व्यापक उपलब्धता यामुळे सामग्री निर्मात्यांसाठी नवीन दरवाजे खुले झाल्याचे नमूद  केले. भारतीय डिजिटल जगाशी जोडले जाण्यात तंत्रज्ञानाने कशी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे” याचा उल्लेख करत भारतात आशय निर्मितीमध्ये अभूतपूर्व वाढ दिसून येत आहे,” असे मोसेरी म्हणाले,.

इंस्टाग्रामवर अभिव्यक्तीचा प्रमुख प्रकार बनलेल्या व्हिज्युअल आशयाचा, विशेषत: रील्सच्या वर्चस्वाचा त्यांनी ऊहापोह केला. “व्हिज्युअल आशय मूलतःच अधिक आकर्षक आणि प्रभावी असतो. रील्सनी प्रत्येक व्यक्तीला तिच्या गोष्टी थोडक्या स्वरुपात आणि अधिक प्रभावी पद्धतीने सांगण्यास सक्षम बनविले आहे, जागतिक प्रेक्षकांशी जोडले जाण्यासाठी एक सृजनशील व्यासपीठ प्रदान केले आहे,” मोसेरी यांनी स्पष्ट केले.

“सृजनशील अभिव्यक्ती सक्षम करणे : जेन झी आशयाचा वापर कसा करते ” या विषयावरील परिसंवादात  केवळ संभाषणच नव्हते; तर भारताच्या अमर्याद सृजनशील क्षमतेचा गौरव होता त्याचबरोबर डिजिटल कथनकारांच्या पुढच्या पिढीला सशक्त बनवण्यासाठी तंत्रज्ञानाची भूमिका कशी बदलत आहे याचाही समावेश होता. डिजिटल प्लॅटफॉर्मने आशय निर्मितीच्या लोकशाहीकरणाचे काम सुरू ठेवल्यामुळे, संस्कृती, तंत्रज्ञान आणि सर्जनशीलता यांचा संगम जेन झी साठी आशय वापराच्या भविष्याला कसा आकार देत आहे, हे देखील या सत्रातून स्पष्ट केले गेले.

0000

• भारत केवळ पुढे मार्गक्रमण करत नाही तर; अनेक मार्गांनी समावेशक रचनेबाबत चर्चेचे करीत आहोत नेतृत्व : ब्रिज कोठारी
• प्रवेशसुलभतेकडे केवळ अनुपालनासाठी घटक म्हणून पाहण्‍याऐवजी सर्जनशील, नैतिक आणि धोरणात्मक अत्यावश्यकता घ्‍यावी जाणून
• प्रवेशसुलभता लागू करण्यासाठी पद्धतशीर बदलांचा पाया आपण रचत आहोत : गुगलमधील ‘अ‍ॅक्सेसिबिलिटी- डिसेबिलिटी इन्क्लुजन’ चे प्रमुख क्रिस्टोफर पॅटनो यांचे प्रतिपादन

मुंबई, दि. ०२ : वेव्हज 2025 मध्ये “माध्यम आणि मनोरंजन क्षेत्रातील प्रवेशसुलभतेबाबतची मानके या विषयावर विचारप्रवर्तक समूह चर्चेचा कार्यक्रम आज  केंद्रस्थानी होता.  या चर्चासत्रामुळे शैक्षणिक, तांत्रिक, धोरण, विधी आणि पत्रकारिता क्षेत्रातील अग्रणी एकाच व्यासपीठावर आले. या कार्यक्रमामध्‍ये  आशय निर्मिती आणि वितरण क्षेत्रातील प्रवेशसुलभता कशाप्रकारे उदयाला येत आहे आणि भारताच्या परिवर्तनाच्या प्रवासात याला प्राधान्य देणे का महत्त्वाचे आहे याविषयावर विचारमंथन झाले.

या सत्राची सुरुवात करताना, आयआयटी दिल्लीचे प्राध्यापक ब्रिज कोठारी यांनी प्रवेशसुलभतेची पुनर्व्याख्या करण्यातील भारताच्या नेतृत्वावर भर दिला.  भारत केवळ पुढे मार्गक्रमण करत नाही तर ; अनेक प्रकारे, आपण समावेशक रचनेवरच्या चर्चेचे नेतृत्व करत आहोत. व्याप्ती, वैविध्य आणि प्रवेशसुलभता हे आता केवळ दृष्टिहीन किंवा श्रवणदोष असलेल्यांसाठीचे उपाय राहिलेले नाहीत – हे एक सार्वत्रिक डिझाइन तत्वज्ञान आहे जे 1.4 अब्जाहून अधिक नागरिकांना लाभदायक आहे, असे ते म्हणाले.

गुगलमधील ईएमईएचे अ‍ॅक्सेसिबिलिटी अँड डिसॅबिलिटी इन्क्लुजन विभागाचे  प्रमुख क्रिस्टोफर पॅटनो यांनी यासंदर्भात जागतिक दृष्टिकोन मांडताना सांगितले की, अमेरिकेसारख्या काही देशांमध्ये कायदे सक्षम असले तरी अनेकदा त्यांच्या अंमलबजावणीत त्रुटी राहतात. प्रवेशसुलभतेसंदर्भात युरोपियन अ‍ॅक्सेसिबिलिटी कायदा आश्वासक असून आगामी दशक परिवर्तनाचे असेल, प्रवेशसुलभतेच्या अंमलबजावणीकरता पद्धतशीर बदल करण्यासाठी आम्ही पाया रचत आहोत, असे ते म्हणाले.

माध्यम क्षेत्रातील सर्जनशील प्रवेशसुलभतेच्या विविध पैलूंवर ‘किंटेल’चे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आशय विनय सहस्रबुद्धे यांनी आपले विचार मांडले. “आशय त्याच्या निर्मात्याच्या अद्वितीय दृष्टिकोनातून आकाराला येतो, विशेषतः चित्रपटात हे प्रामुख्याने जाणवते. आशय खरोखरच सुलभ करण्यासाठी, आपण तो सर्जनशील दृष्टिकोन जपला पाहिजे –  सरधोपट मार्गाने किंवा स्वयंचलित उपायांनी त्याचे महत्त्व कमी करू नये,” असे त्यांनी स्पष्ट केले.

सर्व वर्गांतील प्रेक्षकांसाठी, विशेषतः दिव्यांग प्रेक्षकांसाठी दिग्दर्शकाच्या दृष्टिकोनाच्या अर्थपूर्ण भाषांतरावर त्यांनी अधिक भर दिला.  तंत्रज्ञान आणि कृत्रिम प्रज्ञा प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचण्याच्या प्रयत्नांना कशा पद्धतीने वेग देत आहे यावर पत्रकार प्रीती सालियन यांनी प्रकाश टाकला. “आम्ही सांकेतिक भाषा संबंधित दुभाषी अवताराचा समावेश असलेली तसेच श्राव्य वर्णनात प्रगत असलेली कृत्रिम प्रज्ञा  तंत्रज्ञानावर आधारलेली वाहिनी सुरु केली असून जे काम करायला एकेकाळी अनेक आठवडे लागायचे ते आता फक्त 30 तासांमध्ये होते,” असे त्यांनी सांगितले. भारतात मनोरंजन क्षेत्र अधिकाधिक लोकांना उपलब्ध होण्यासाठी केवळ तंत्रज्ञान पुरेसे नसून सरकारचे अधिकाधिक पाठबळ, सरकारी-खासगी भागीदारी आणि निविदा यंत्रणा यांची देखील आवश्यकता आहे यावर त्यांनी अधिक भर दिला.

वकील आणि रंगमंच, ओटीटी तसेच दूरचित्रवाणी यांसारख्या मंचांवरील सर्वसमावेशक कार्यक्रमांचे सल्लागार राहुल बजाज यांनी बोलताना, अधिक सशक्त कायदेशीर चौकटी तसेच औद्योगिक सहयोग यांच्या गरजेवर अधिक भर दिला. रेडिओ उडानचे संस्थापक दानिश महाजन यांनी यावेळी बोलताना विद्यमान धोरणांच्या अधिक कठोर अंमलबजावणीसह धोरणनिर्मिती प्रक्रिया आणि नियामकीय संस्थांमध्ये दिव्यांग व्यक्तींना वाढीव प्रतिनिधित्व मिळावे , असे  आवाहन केले. “प्रतिनिधित्व हे सुनिश्चित करते की, उपलब्धता ही पश्चातबुध्दी नसून प्रणालीत समाविष्ट झालेला घटक आहे,” ते म्हणाले.

एकूण , या गटाने कृतीसाठीच्या सामुहिक आवाहनावर अधिक भर दिला: उपलब्धतेकडे एक अनुपालन तपासणी म्हणून नव्हे तर एक सर्जनशील, नैतिक आणि धोरणात्मक अत्यावश्यकता म्हणून पाहिले गेले पाहिजे. भारत सध्या आशय क्रांतीच्या निर्णायक वळणावर उभा असताना प्रत्येक नागरिकाकरिता त्यातील संपूर्ण क्षमता खुली करण्यासाठी उपलब्धता हीच गुरुकिल्ली ठरेल.

मुंबई, दि. ०२ : वेव्हज्‌ 2025 या जागतिक दृकश्राव्य आणि मनोरंजन परिषदेचे आयोजन जिओ वर्ल्ड सेंटर, बीकेसी मुंबई येथे 1 ते 4 मे 2025 दरम्यान करण्यात आले आहे. या परिषदेत 3 मे 2025 रोजी कम्युनिटी रेडीओवरील राष्ट्रीय संमेलनासह सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे.

सकाळी 11.30 वाजता जास्मीन सभागृह क्रमांक 2 येथे कम्युनिटी रेडीओवर राष्ट्रीय संमेलन होणार आहे.  परिषदेत प्लेनरी सत्रामध्ये जस्मिन सभागृह क्रमांक 1 येथे स. 10 ते दुपारी 3.15 पर्यंत विविध विषयांच्या पॅनलवरील चर्चासत्रे, फायर साईड चॅटचे आयोजन करण्यात आले आहे. तर जास्मिन सभागृह क्रमांक 2 येथे सकाळी 10 ते सकाळी 10.50 पर्यंत नेक्स्ट वेव्ह द फ्युचर ऑफ इंडियन एन्टरप्रेनरशीप या विषयावर पॅनलचे चर्चासत्र होणार आहे. तसेच जास्मिन सभागृह क्रमांक 3 येथे स. 10 ते दुपारी 3.15 पर्यंत मनोरंजन क्षेत्रातील ओटीटी क्रांती, डिजीटल न्युज, पायरसी, भारतीय संगीत या विषयांवर विविध पॅनलच्या चर्चासत्रांचे आयोजन करण्यात आले आहे.

या परिषदेत ब्रेकऑउट सत्रात दालन क्रमांक 202, 206, 203, 205, 206 मध्ये स 9.30 ते सायंकाळी 6 वाजेपर्यंत मनोरंजन क्षेत्रातील ब्रँण्ड्स बिल्डींग, शासनाचे सृजकांना असलेले सहकार्य, कृत्रिम बुद्धीमत्तेच्या जगात ब्रँण्डींग, मजकूर पुरवठ्यातील क्रांती, एक्स फॉर गर्व्हमेंट, चित्रपट निर्मितीला कृत्रिम बुद्धीमत्तेचा उपयोग या विषयांवर चर्चासत्रे होणार आहेत. परिषदेत मास्टर क्लास सत्रात स 10 ते सायं 5.45 पर्यंत क्रीटोस्फीअर स्टेज, दालन क्रमांक 204 ए मध्ये विविध मनोरंजन क्षेत्राविषयी कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे. वेव्ह एक्स या सत्रामध्ये स 10 ते दु.4.40 दरम्यान दालन क्रमांक 104 बी येथे मनोरंजन क्षेत्रातील गुंतवणूक, स्टार्टअप्‌स यावर चर्चासत्रे होतील.

दालन क्रमांक 105 ए अण्ड बी, दालन क्रमांक 104 ए आणि 103, क्युब ॲण्ड स्टुडिओ येथे वेव्हज बाजार असणार आहे. वेव्हज बझार हे माध्यम आणि मनोरंजन उद्योगासाठीची प्रमुख जागतिक बाजारपेठ असून, ते चित्रपट निर्माते आणि उद्योग व्यावसायिकांना खरेदीदार, विक्रेते आणि विविध प्रकल्प आणि प्रोफाइलशी जोडून घेण्याची संधी देईल. व्ह्यूइंग रूम हे वेव्हज बझारमध्ये उभारलेले एक समर्पित व्यासपीठ असून, ते 1 ते 4 मे 2025 या काळात खुले असणार आहे.

०००

नीलेश तायडे/विसंअ/